Badacz w podróży – na tropie jagodzianek, perspektyw i zwyczajów

Choć mam swoje biurko, fotel i ulubione koleżanki z pokoju, to praca nigdy nie będzie mi się kojarzyć z „siedzeniem przy biurku”. Na szczęście! W ciągu kilku lat swojej pracy byłam w 20 miastach w Polsce i nie tylko. Od Gryfowa Śląskiego i Kutna, poprzez Lublin, Tychy, Gdynię, aż po Łódź i ostatnio również Berlin.

Znajomi, nasi informatorzy i Klienci często zadają pytanie czy to lubię – tak prywatnie, tak po prostu. Zawsze odpowiadam wtedy, że jak wiele rzeczy, także i wyjazdy mają swoje dobre i złe strony. Dobre – wiadomo – zobaczenie nowego miejsca, do którego sama najpewniej nigdy bym nie pojechała, lunch na rynku, czy możliwość podejrzenia lokalnych zwyczajów i refleksja nad celem podróży innych współbiesiadników na hotelowym śniadaniu. Minusy, przyznaję, też dostrzegam – niewidzenie bliskich przez te kilka dni (ok, czasem kilkanaście), poświęcanie czasu na przejazdy, czekanie na pociąg itd. i ta cisza w hotelowych pokojach, która choć umożliwia pisanie raportów, to szybko staje się nieznośna.

  

Każdy wyjazd, każde spotkanie z informatorami, to zdobywanie solidnej dawki wiedzy o miejscu w którym mieszkają – od takiej najbardziej oczywistej – których ulic w Lublinie lepiej unikać po zmroku, gdzie kupimy jedyne w swoim rodzaju meble holenderskie w Piotrkowie, albo w której piekarni zaopatruje się pół Gryfowa. I tak łączy się przyjemne z pożytecznym – bo to też jest metodologia, że badacz poznaje miasto, żeby lepiej zrozumieć wyniki – gdy słyszy o targu staroci – idzie na targ staroci, gdy słyszy o najlepszym miejscu na zakupy – odwiedza centrum handlowe. A że badacz przy okazji może przywieźć zapas przepysznych jagodzianek na kilka dni, to jego badawcze szczęście.

Ale wyjazdy to jeszcze coś. Wyjazdy to przede wszystkim POZNAWANIE ludzi w wielu, tak bardzo różnych, miejscach i dowiadywanie się o ich codziennych i niecodziennych zwyczajach – i jest to naprawdę jedyna możliwość porównania tak wielu perspektyw. Każda rozmowa to nie tylko realizacja celów badawczych, ale również zdobycie wiedzy, która przy każdym kolejnym projekcie pozwala na wyjście poza perspektywę Warszawy i miast, w których robimy dane badanie.

Katarzyna Bogdańska